واریکوسل چیست؟ روش های درمان این بیماری کدامند؟

واریکوسل، ورید های متورم و بزرگی هستند که داخل کیسه بیضه ها به وجود می آیند و ممکن است در ابتدا بدون علامت باشد اما با گذشت زمان به صورت برآمده، در بیضه نمایان می شود.

اختلال در عملکرد دریچه های وریدی، سبب تجمع خون و بازگشت آن به ورید ها داخل بیضه شده که در نتیجه آن تورم و اتساع ورید ها اتفاق می افتد و سبب ایجاد واریس بیضه یا همان واریکوسل می شود؛ در این حالت دریچه های داخل ورید های بیضه ضعیف می شوند و جریان خون توانایی بازگشت به قلب را ندارد. در ادامه با دکترعبدو همراه باشید.

✍جدول دسترسی سریع به مهم ترین عناوین این مطلب

علائم واریکوسل کدامند؟
علت واریکوسل چیست؟
عوارض ابتلا به واریس بیضه
واریکوسل و ناباروری
راه های تشخیص واریکوسل
روش های درمانی واریکوسل
مراقبت های لازم بعد از درمان واریکوسل
خلاصه ای از موضوع واریکوسل در مردان

علائم واریکوسل کدامند؟

اغلب مردان مبتلا به واریکوسل هیچ علائمی ندارند، این بیماری به ندرت باعث ایجاد درد می شود. این دردها و علائم واریکوسل به صورت‌های زیر نمایان می شوند:

درد تیز تا درد مبهم و خسته کننده
دردی که با ایستادن طولانی یا اعمال سنگین فیزیکی بیشتر می شود.
دردی ناشی از واریس بیضه با استراحت کردن کاهش می یابد.
این درد برخی اوقات در طول روز بدتر خواهد شد.
این بیماری اغلب باعث تورم بیضه سمت چب می شود.
واریکوسل به مرور در بیضه بزرگ و قابل مشاهده می شود.

علت واریکوسل چیست؟

علت دقیق این بیماری مشخص نیست، اما عواملی مانند ضعف دریچه‌های سیاهرگ‌ها، انسداد جریان خون در سیاهرگ‌های بزرگ‌تر و افزایش فشار در داخل شکم می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند.

عوارض ابتلا به واریس بیضه

از جدی ترین عوارضی که با ابتلا به این بیماری بروز می کند، عبارتند از:

اختلال در باروری مردان
کاهش تعداد اسپرم ها
کوچک شدن بیضه

واریکوسل و ناباروری

واریکوسل به دلیل افزایش دمای بیضه ها باعث کاهش تولید و کیفیت اسپرم می شود. در نتیجه، مردان مبتلا به واریکوسل ممکن است با مشکلاتی مانند کاهش تعداد اسپرم، کاهش تحرک اسپرم، و شکل غیر طبیعی اسپرم مواجه شوند. واریکوسل معمولاً در معاینه فیزیکی توسط پزشک قابل تشخیص است. در برخی موارد، ممکن است نیاز به انجام سونوگرافی باشد. واریکوسل معمولاً با جراحی درمان می شود. جراحی واریکوسل با موفقیت بالایی در بهبود کیفیت اسپرم و افزایش باروری در مردان مبتلا به واریکوسل همراه است.

راه های تشخیص واریکوسل

این بیماری را در معاینه کیسه بیضه و یا با آزمایش عادی پزشک، می توان تشخیص داد. متخصص اورولوژی، بیمار را به حالت ایستاده برای مشکل واریس بیضه معاینه می کند.
بیمار در حین معاینه باید نفس عمیقی بکشد و آن را نگه دارد و عمل باز دم را انجام دهد تا متخصص بتواند وجود یا عدم وجود رگ های متورم را بررسی کند.
متخصص اورولوژی، ممکن است برای تشخیص واریکوسل سونوگرافی تجویز کند. در سونوگرافی، رگ های که قطر آن ها، بیشتر از 3 میلی متر قابل تشخیص هستند، همچنین اندازه بیضه را نشان می دهد. در صورت نبودن مشکل در انجام آزمایش فیزیکی، نیازی به استفاده از سونوگرافی نیست.
در صورتی که فرد با مشکل ناباروری مواجه باشد، پزشک جهت بررسی کیفیت اسپرم ها انجام یک آزمایش اسپرم را برای او تجویز می کند.

👈بیش تر بخوانید: سرطان پروستات

روش های درمانی واریکوسل

هیچگونه دارویی برای درمان و جلوگیری از واریس بیضه وجود ندارد؛ اما استفاده از مسکن‌های مانند استامینوفن یا ایبوپروفن در کاهش درد آن موثر هستند.

در صورت لزوم، انجام عمل واریکوسل، فرآیند معمول درمان است، آمبولیزاسیون نیز یک گزینه درمان غیر جراحی است. در زیر به صورت خلاصه به این دو روش می پردازیم:

جراحی

روشهای متنوعی برای انجام عمل جراحی واریکوسل وجود دارد. اساس این روش ها مسدود کردن گردش خون در وریدهای متورم شده است. این عمل های جراحی با بیهوشی عمومی انجام می شوند. دو روش جراحی متداول در درمان واریس بیضه، عبارتند از:

واریکوسلکتومی میکروسکوپیک

در این روش، جراح در بالای کیسه بیضه یک برش به اندازه 1 سانتیمتر ایجاد میکند و با استفاده از میکروسکوپ، رگهای کوچک و شریانهای بیضه و رگ های تخلیه لنفاوی حفظ خواهند شد و رگ های متورم مسدود می شوند.

با مسدود شدن رگ های متورم شده، عمل گردش خون در سایر رگ ها صورت می گیرد. این جراحی بین 2 تا 3 ساعت زمان میبرد و بیمار همان روز مرخص می شود.

واریکوسلکتومی لاپاراسکوپی

در این عمل، جراح لوله های نازکی را به داخل شکم وارد میکند و عملیات بستن رگ یا ورید متورم را انجام میدهد. این فرآیند کوتاهتر است و تقریباً 30 تا 40 دقیقه زمان میبرد. بیمار نیز همان روز مرخص خواهد شد.

👈بیشتر بخوانید : پروستات چیست؟

درمان غیر جراحی واریکوسل

آمبولیزاسیون

در این روش، جراح با استفاده از قرار دادن و وارد کردن یک لوله در کشاله ران و یا گردن، رگ های متورم و بزرگ شده را با کمک اشعه ایکس بر روی مانیتور مشاهده می کند. پزشک یک نوع محلولی را آزاد کرده که باعث انسداد رگ های متورم بیضه می شود؛ با این کار، جریان خون در رگ های مربوطه قطع می شود و واریس در بیضه درمان می شود.

👈بیش تر بخوانید: هزینه عمل واریکوسل چقدر است؟

مراقبت های لازم بعد از درمان واریکوسل

بهبودی پس از عمل جراحی، سریع و درد آن خفیف خواهد بود:

بیمار باید بین 10 تا 14 روز، از ورزش کردن بپرهیز کند.
بیمار معمولاً میتواند بین 5 تا 7 روز پس از انجام عمل جراحی، به سر کار خود بازگردد.
اگر عمل جراحی با هدف رفع مشکل باروری انجام شده باشد، باید سه تا چهار ماه بعد از عمل، آنالیز مایع منی انجام شود.

بهبودی بعد از انجام فرآیند آمبولیزاسیون نیز نسبتاً کوتاه است:

این روش درد خفیفی به همراه خواهد داشت
بیمار بعد از انجام عمل جراحی، باید بین 7 تا 10 روز از ورزش کردن اجتناب کند.
معمولاً یک تا دو روز بعد از انجام این فرآیند، بیمار می تواند به سر کار خود بازگردد.

تاثیر ترمیم واریکوسل بر روی باروری مشخص نیست؛ بعضی مطالعات نشان می دهد که مشکل باروری پس از درمان این بیماری، از بین رفته است، در حالی که بعضی دیگر از مطالعات این موضوع را ثابت نمیکند.

باید حدود 3 تا 4 ماه پس از عمل، آزمایش اسپرم انجام شود و پس از آن با همین فاصله تا یکسال یا تا زمان بارداری همسر انجام این آزمایش توصیه می شود. میزان بارداری پس از عمل در مطالعات مختلف بین 30 تا 60% گزارش شده است. اگر زوج پس از درمان همچنان مشکل باروری داشته باشند، توصیه می شود روش های کمک باروری نیز انجام شوند.

خلاصه ای از موضوع واریکوسل در مردان

این مشکل فقط در مردان وجود دارد و به دلیل متورم شدن و اختلال خون در رگهای متورم شده به وجود می آید.
این مشکل می تواند سبب اختلال در باروری مردان شود.
با کمک معاینه فیزیکی، سونوگرافی و آزمایش مایع منی می توان به واریکوسل را تشخیص داد.
با عمل جراحی و درمان غیر جراحی می توان رگ های متورم شده را مسدود کرد تا جریان خون از سایر رگ های سالم برقرار شود.

منبع : سایت دکتر سعید صادق زاده – متخصص ارولوژیست