چاقی و آسم – چرا افراد چاق دچار تنگی نفس می شوند؟

اکثر افرادی که بیش از اندازه چاق هستند، به سختی نفس می کشند و تنفس آن ها با خس خس همراه است. معمولا در چنین شرایطی، انگشت سرزنش به سمت آسم می رود. همچنین ممکن است بیمار سابقه ی آسم داشته باشد اما با افزایش وزن علائم آن بیشتر از پیش بروز کند. اگرچه تحقیقات انجام شده در این زمینه تقریبا جدید هستند، اما همه ی آن ها رابطه ی بین چاقی و آسم را تایید و اعلام کرده اند که اضافه وزن هم در این میان بی تقصیر نیست.

در واقع، رابطه ی بین چاقی و آسم یک رابطه ی دوطرفه است و هر دو علت و معلول یکدیگرند. به عبارت ساده تر، چاقی باعث بروز آسم و آسم باعث افزایش وزن بیمار می شود.

آسم چیست؟

آسم یک بیماری مزمن است که مجاری هوا را تحت تاثیر قرار داده و تنفس را برای بیمار مشکل می کند. مجاری هوای منتهی به ریه در بدن بیماران مبتلا به آسم ملتهب و تنگ می شود. مجاری تنگ شده شدیدا به آنچه که در هوای محیط وجود دارد، حساس می شوند. این امر منجر به بروز علائم آسم از قبیل موارد زیر می شود.

• سرفه
• خس خس کردن
• تنگی نفس
• تنگی قفسه سینه

در صورتی که آسم شدید باشد، مواردی همچون تضعیف فعالیت های روزانه و عدم توانایی در تکلم هم به چشم می خورد.

تاثیر چاقی بر آسم و تنگی نفس

چاقی یک نوع بیماری است که طی آن، چربی بدن در تمامی اندام ها و اعضا بیش از حد معمول تجمع می کند. و این یعنی دیواره ی رگ ها و مجاری تنفسی نیز ضخیم تر و راه عبور سیالات از آن ها باریک و تنگ می شود. دیگر باقی ماجرا پیداست؛ وقتی راه عبور هوا باریک باشد، اکسیژن کافی به اعضای بدن نرسیده و فرد دچار تنگی نفس می شود. چنانچه بیمار اضافه وزن خود را نادیده بگیرد و روال افزایش وزن ادامه پیدا کند، بیماری آسم گریبان گیر فرد خواهد شد.

آسم و چاقی در کودکان

ژنتیک، تغییر در عملکرد مجاری هوا و تغییر در عادت غذایی و فعالیت فیزیکی همگی می توانند نقش مهمی را در افزایش خطر ابتلا به آسم در کودکان ایفا کنند. افزایش مصرف فست فودها و کاهش تحرک در میان کودکان نسل فعلی منجر به چاقی و ضخیم شدن دیواره ی عروق و مجاری بدن می شود. تحقیقات به تازگی دریافته اند خوردن غذاهایی که ارزش غذایی پایینی دارند و از لحاظ مواد مغذی فقیر هستند، باعث التهاب مجاری هوا و بروز آسم می شود. چاقی دوران کودکی در بسیاری از موارد در آینده منجر به آسم و تنگی و نفس می گردد.

از طرفی دیگر، حدود ۵۰ درصد از کودکانی که به آسم مبتلا هستند، در دوران های بعدی زندگی خود (به خصوص نوجوانی) اضافه وزن پیدا می کنند. در مقایسه با کودکانی که نه چاق هستند و نه بیماری آسم دارند، حدود نیمی از کودکان مبتلا به آسم که وزن عادی دارند، در آینده اضافه وزن مفرط پیدا می کنند.

دلیل این مسئله را می توان در همان تنگ شدن مجاری هوا پیدا کرد. زمانی که بدن اکسیژن کافی دریافت نکند، متابولیسم و سوخت و ساز نیز به طور کامل انجام نمی شود. و وقتی سوخت و ساز در بدن ناقص باشد، مسلما فرد به مرور زمان اضافه وزن پیدا خواهد کرد.

پدر و مادرها برای فرزندان مبتلا به آسم خود چه کنند؟

مقابله با آسم برای یک کودک آسمی کاری چالش برانگیز است. والدین این کودکان باید اطلاعات کافی درمورد این بیماری داشته باشند و کودک را برای مقابله با آن حمایت کنند.

• محیط کودک را از مواردی که باعث تحریک بیماری او می شوند (مثل دود سیگار) پاک کنید.
• شرایط فرزندتان را برای مسئولین مدرسه و مهدکودک توضیح دهید.
• نحوه ی استفاده از اسپری و مصرف داروها را به او آموزش دهید.
• حتما قسمتی از داروها و یک اسپری اضافی در کیف مدرسه اش بگذارید.
• به کودکانی که خواندن و نوشتن بلد هستند، یاد بدهید که خودشان ساعت مصرف قرص ها را برنامه ریزی کرده و بنویسند.
• شرایط و اتفاقات احتمالی مرتبط با بیماری اش را به او توضیح دهید.
• آن ها را برای شرکت در فعالیت های فیزیکی و ورزش تشویق کنید. البته کارهایی که قبل، بعد و در حین ورزش باید انجام دهد را از یاد نبرید.

آیا کاهش وزن می تواند راهی برای درمان آسم باشد؟

کاهش وزن به طور کلی یک قدم بزرگ به سوی سلامتی هر فرد چاق است. اما برای بیماران آسمی، کاهش وزن مانند یک معجزه عمل می کند. بر اساس تحقیقات و آزمایشات انجام شده، اقدام به کاهش وزن در بیمارن آسمی باعث بهبود علائم آسم در آن ها می شود.

کاهش وزن همواره به عنوان یکی از اساسی ترین گزینه های درمان آسم برای بیماران چاق در نظر گرفته می شود. اگرچه موارد دیگری مثل ترک سیگار و جلوگیری از تحریک آلرژی نیز باید مراعات شوند، اما کاهش اضافه وزن مفرط در درمان آسم یک فاکتور کلیدی است.

از آنجایی که تنفس حیاتی ترین عمکرد بدن برای زنده بودن است، هر گونه اختلال در آن باید در سریع ترین زمان ممکن رفع شود. رژیم غذایی و ورزش راهکار معقولی برای کاهش وزن سریع نیستند. برای چنین مواردی جراحی لاغری بهترین روش ممکن است. جراحی هایی مثل اسلیو معده باعث کاهش حجم معده شده و با سرعت معقولی، وزن بیمار را به حد نرمال می رسانند. پس از جراحی لاغری مشکلاتی مثل آسم نیز بر اثر کاهش وزن از بین می روند. به عبارت دیگر، جراحی لاغری یک روش غیر مستقیم برای بهبود آسم محسوب می شود.