دلایل مبتلا شدن به پروستات؛ چرا این بیماری شایع می‌شود؟

سلامت پروستات نقش بسیار مهمی در کیفیت زندگی مردان دارد و مشکلات مربوط به آن می‌تواند از سنین میانسالی به بعد شایع شود. آگاهی از دلایل مبتلا شدن به پروستات به ما کمک می‌کند تا با تغییر سبک زندگی و انجام مراقبت‌های لازم، از بروز بیماری‌های آن جلوگیری کنیم یا در صورت نیاز، درمان مؤثرتری داشته باشیم. اما پیش از هر چیز لازم است بدانیم پروستات چیست و چگونه درمان میشود. پروستات غده‌ای کوچک در بدن مردان است که عملکردهای حیاتی در سیستم تولید مثل دارد و در صورت ابتلا به بیماری، می‌تواند علائمی آزاردهنده ایجاد کند. در ادامه این مقاله از مجله دکتر عبدو، ضمن معرفی علل اصلی مشکلات پروستات، راهکارهای تشخیص و درمان آن را بررسی خواهیم کرد.

پروستات

پروستات غده ای کوچک در زیر مثانه مردان است که مایع منی را تولید می کند. این غده در سنین بلوغ شروع به رشد می کند و تا سن ۵۰ سالگی به اندازه یک گردو می رسد. پس از ۵۰ سالگی، پروستات ممکن است به تدریج بزرگ شود و باعث مشکلاتی مانند اختلال در ادرار و درد شود. بزرگی خوش خیم پروستات (BPH) شایع ترین بیماری پروستات است و حدود نیمی از مردان بالای ۵۰ سال به آن مبتلا می شوند. سرطان پروستات نیز یکی از شایع ترین سرطان ها در مردان است و حدود ۱۴ درصد از مردان در طول زندگی خود به آن مبتلا می شوند.

چه کسانی در چه سنی به بیماری های پروستات مبتلا می شوند؟

بیماری‌های پروستات به مجموعه‌ای از اختلالات اطلاق می‌شود که غده پروستات را درگیر می‌کند. این غده کوچک، که در زیر مثانه و جلوی راست‌روده قرار دارد، در تولید بخش عمده‌ای از مایع منی نقش حیاتی ایفا می‌کند. به طور معمول، شیوع بیماری‌های پروستات در مردان بالای ۵۰ سال بیشتر است، اما این اختلالات می‌توانند در هر سنی بروز پیدا کنند. بررسی و آگاهی از علائم پروستات در جوانان اهمیت ویژه‌ای در تشخیص زودهنگام و جلوگیری از پیشرفت بیماری دارد.

👈بیش تر بخوانید: مراقبت های بعد از جراحی پروستات

سه نوع اصلی بیماری پروستات عبارتند از:

• پروستاتیت: التهاب پروستات که می تواند ناشی از عفونت، آسیب یا سایر عوامل باشد.
• بزرگ شدن پروستات: بزرگ شدن غیرسرطانی پروستات که می تواند باعث مشکلات ادرار کردن شود.
• سرطان پروستات: سرطانی که در غده پروستات شروع می شود.

علائم مبتلا شدن به پروستات کدامند؟

معمولا بروز مشکلات در پروستات با علائم زیر همراه است:

• تکرر ادرار
• درد در مثانه
• احساس شدید به دفع ادرار
• انسداد مجاری ادرار و عدم دفع آن
• ضعیف بودن جریان ادرار
• درد و سوزش در هنگام دفع ادرار
• وجود خون در ادرار
• احساس درد در آلت تناسلی و بیضه، مقعد و شکم
• بزرگ شدن و تورم پروستات
• وجود عفونت در مجاری ادراری

اگر هر یک از این علائم پروستات را دارید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود. BPH قابل درمان است و درمان زود هنگام می تواند به جلوگیری از عوارض جدی تر کمک کند.

علت مبتلا شدن به انواع بیماری های پروستات کدامند؟

دلایل مبتلا شدن به پروستات با توجه به نوع مشکل در افراد مختلف، متفاوت است. در ادامه به نوع بیماری و دلیل به وجود آمدن آن می پردازیم:

بزرگ شدن پروستات یا هیپرپلازی خوش خیم

از دلایل مبتلا شدن به پروستات و بزرگ شدن آن، رشد بیش از سلول های پروستات است. سلول های اضافی سبب تورم و بزرگ شدن پروستات می شوند. با افزایش سن تغییرات هورمونی رخ می دهد، این تغییرات باعث رشد بیش از حد سلول های پروستات می شود.

👈بیش تر بخوانید: برای درمان پروستات چی بخوریم؟

بیماری التهاب پروستات یا پروستاتیت

زمانی که پروستات متورم و حساس به لمس شود، می گویند فرد دچار التهاب پروستات یا پروستاتیت شده است. وجود عفونت در مجاری ادرای و راه یافتن آن به غده پروستات از دلایل مبتلا شدن به پروستات و التهاب پروستات است.

عفونت می تواند به دلیل رابطه جنسی، مقاربت های ناامن و عدم رعایت بهداشت شخصی در مردان ایجاد شود.

سرطان پروستات

یکی از شایع ترین بیماری ها در مردان، سرطان پروستات است که در ابتدا فقط محدود به غده پروستات است و آرام آرام رشد می کند و به سایر اندام ها می رسد. رشد بیش از سلول های پروستات، قرار گرفتن در معرض مواد سرطان زا یا جهش در DNA می تواند باعث رشد غیر طبیعی و غیر قابل کنترل سلول های پروستات و سلول های سرطان زا شود.

دلایل مبتلا شدن به پروستات به طور کلی

معمولا عوامل مختلفی در بروز انواع بیماری های پروستات نقش دارند و خطر ابتلا به مشکلات جدی در پروستات با وجود این عوامل بیشتر است. در زیر به این دلایل و عوامل موثر، می پردازیم:

سابقه خانوادگی

داشتن سابقه خانوادگی در انواع بیماری های پروستات، می تواند در بروز پروستات و مشکلاتی مانند تورم، بزرگ شدن و ایجاد سرطان موثر باشد. مردی که یکی از اعضای خانواده اش دارای مشکلات پروستات بوده، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارد؛ چون ممکن است ژن های آسیب دیده را به ارث برده باشد.

👈بیش تر بخوانید: جراحی پروستات

افزایش سن از دلایل مبتلا شدن به پروستات

همانطور که در بالا گفتیم افزایش سن، سبب تغییرات هورمونی در بدن مردان می شود، کاهش ترشح هورمون مردانه و افزایش ترشح هورمون زنانه از جمله این تغییرات است که سبب، رشد بیش از حد سلول های پروستات می شود؛ معمولا بیماری های پروستات در مردان بالایی ۵۰ سال بیشتر است.

تاثیر نژاد در مبتلا شدن به پروستات

در بین نژاد های مختلف، مردان سیاه پوست بیشتر از سایر مردان در معرض ابتلا به بیماری های پروستات قرار دارد.

رژیم غذایی نامناسب جزء دلایل مبتلا شدن به پروستات

داشتن رژیم غذایی که در آن مصرف گوشت قرمز، لبنیات پر چرب، چربی ها و نوشیدنی های الکلی زیاد باشد، می تواند باعث بروز مشکلات مربوط به پروستات شود.

پروستات به دلیل چاقی

افزایش وزن و چاقی، سلامت فرد را به خطر می اندازد و سبب بروز مشکلاتی مانند پروستات، دیابت و … می شود.

👈بیش تر بخوانید: آیا می دانید واریکوسل چیست؟

تشخیص بیماری پروستات توسط پزشک

تشخیص بیماری پروستات توسط پزشک معمولاً با انجام یک معاینه فیزیکی رکتال (DRE) آغاز می شود. در این معاینه، پزشک انگشت دستکش دار خود را از طریق راست روده وارد پروستات می کند تا اندازه و بافت آن را بررسی کند. اگر پزشک در معاینه DRE متوجه وجود توده یا ناهنجاری در پروستات شود، ممکن است آزمایش های بیشتری را برای تأیید تشخیص خود تجویز کند.

برخی از آزمایش های تشخیصی دیگر بیماری پروستات عبارتند از:

• آزمایش خون برای اندازه گیری سطح آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)
• نمونه برداری از پروستات (biopsy)
• سونوگرافی پروستات
• سیستوسکوپی

انواع روش های درمان پروستات

با شناسایی دلایل مبتلا شدن به پروستات، می‌توان به راحتی نوع مشکل را تشخیص داد و درمان مناسب را آغاز کرد. متخصص اورولوژی بسته به شدت بیماری، از روش‌های مختلف برای درمان پروستات استفاده می‌کند که شامل موارد زیر است:

• در موارد خفیف یا برای کنترل بزرگی پروستات، داروهای تجویزی می‌توانند مؤثر واقع شوند.
• در صورت پیشرفت بیماری، روش‌هایی مانند برداشتن بخش‌های آسیب‌دیده، برش دهانه پروستات یا آندومکـتومی به کار گرفته می‌شود.
• در مواجهه با سرطان پروستات، روش‌هایی همچون شیمی‌درمانی، پرتو درمانی، هورمون درمانی و سرما درمانی برای جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی و از بین بردن آن‌ها به کار می‌رود.
• انجام ورزش منظم، استفاده از روش‌های خانگی، مصرف دمنوش‌ها، داروهای گیاهی و بهره‌گیری از طب سنتی نیز می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند. در این میان، پرسش رایجی مانند برای درمان پروستات چه بخوریم اهمیت زیادی پیدا می‌کند؛ چراکه تغذیه صحیح نقش مهمی در کنترل علائم و بهبود سلامت پروستات دارد.

روش های پیشگیری از مبتلا شدن به پروستات

برخی از دلایل مبتلا شدن به پروستات و عوامل موثر بر بروز آن، بیرونی و قابل کنترل هستند و می توان با کنترل آن ها از پروستات جلوگیری کرد.

با توجه به عوامل و دلایل گفته شده، رعایت نکات زیر می تواند از بیماری پروستات پیشگیری کند:

• رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف مواد غذایی مفید برای سلامت پروستات بسیار توصیه می‌شود. پرهیز از مصرف غذاهای پرچرب، سرخ‌شده و پرنمک که به عنوان دشمن پروستات شناخته می‌شوند، خطر ابتلا به سرطان پروستات و بزرگی آن را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
• رعایت بهداشت جنسی، پرهیز از رابطه های جنسی کنترل نشده و رعایت بهداشت شخصی از ورود باکتری و عفونت به مجرای ادراری و غده پروستات جلوگیری می کند.
• ورزش و داشتن فعالیت مناسب در بهبود سلامت فرد و جلوگیری اضافه وزن تاثیر دارد.

👈بیش تر بخوانید: هزینه عمل واریکوسل چقدر است؟

عوارض احتمالی پس از برداشتن پروستات

برداشتن پروستات می‌تواند عوارضی مانند مشکلات ادراری (بی‌اختیاری یا دشواری در ادرار)، اختلالات جنسی (کاهش نعوظ یا میل جنسی)، افسردگی و اضطراب، اختلال در باروری و خطر عفونت‌ها را به همراه داشته باشد. بیشتر این عوارض موقتی هستند و با رعایت مراقبت‌های پس از جراحی، بهبود می‌یابند.

تأثیر مشکلات پروستات بر یبوست

مشکلات پروستات مانند بزرگ شدن خوش‌خیم (BPH) می‌توانند بر روده و دستگاه گوارش فشار وارد کرده و باعث یبوست شوند. همچنین، داروهای درمان می‌توانند به کند شدن حرکات روده منجر شوند. برای کاهش یبوست، مصرف فیبر بیشتر، نوشیدن مایعات کافی و مراقبت از سلامت پروستات مفید است.

عادات اشتباه که به پروستات آسیب می‌زنند

• تغذیه ناسالم: مصرف غذاهای پرچرب و فرآوری‌شده می‌تواند خطر بیماری‌های پروستات را افزایش دهد.
• کم‌تحرکی: عدم فعالیت بدنی و نشستن طولانی مدت موجب مشکلات پروستات می‌شود.
• استرس مزمن: استرس و اضطراب زیاد به التهاب و مشکلات پروستات دامن می‌زنند.
• رابطه جنسی پرخطر: روابط جنسی نامنظم می‌تواند منجر به عفونت‌های پروستات شود.
• کم‌آبی بدن: نوشیدن کم آب باعث مشکلات ادراری و التهاب پروستات می‌شود.
• نادیده گرفتن علائم: عدم مراجعه به پزشک برای بررسی علائم می‌تواند مشکلات جدی‌تری ایجاد کند.

نتیجه‌گیری

در نهایت، آگاهی از دلایل مبتلا شدن به پروستات و عوامل موثر بر آن می‌تواند به پیشگیری و درمان زودهنگام این بیماری‌ها کمک کند. عوامل متعددی مانند افزایش سن، تغییرات هورمونی، چاقی و حتی عفونت‌ها می‌توانند خطر ابتلا به مشکلات پروستات را افزایش دهند. با رعایت نکات بهداشتی، تغذیه سالم و انجام ورزش منظم، می‌توان از بروز بسیاری از این بیماری‌ها جلوگیری کرد. بنابراین، توجه به علائم اولیه و مشاوره با متخصص می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت پروستات داشته باشد.