سنگ شکن کلیه چیست؟ چگونه به درمان سنگ کلیه کمک می کند؟

سنگ کلیه از بیماری شایع بین افراد جامعه است و روش های مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارد، یکی از این روش سنگ شکن کلیه است که ما سعی داریم در این مقاله از مجله دکتر عبدو به طور مفصل به آن بپردازیم.

سنگ کلیه چیست؟

سنگ‌ کلیه، توده های سخت و بلوری هستند که در کلیه شکل می گیرند. این بلورها در اثر افزایش بیش از حد املاح و مواد معدنی در ادرار و تجمع آنها در کلیه و مثانه تشکیل می شوند.

علایم سنگ کلیه

سنگ کلیه اگر ثابت و کوچک باشد تقریبا هیچ علامتی خاصی ندارد و با مصرف مایعات و داشتن فعالیت و تحرک مفید می تواند خود به خود از طریق ادرار دفع شود. سنگ کلیه اگر حرکت کند علایم زیر در فرد بروز خواهند کرد:

• درد شدید در شکم و پهلو و کمر
• وجود خون در ادرار
• ادرار بد بو و کدر
• تکرر ادرار
• احساس سوزش ادرار

بیشتر بخوانید: آیا با بیماری واریکوسل در مردان آشنایی دارید؟

درمان سنگ کلیه

زمانی که فردی به سنگ کلیه مبتلا می شود، پزشک می تواند بر اساس نوع ، محل و اندازه سنگ کلیه تشکیل آن یکی از روش های زیر را برای درمان سنگ کلیه انتخاب کند:

• سنگ شکنی
• مصرف دارو
• جراحی باز
• جراحی لاپاراسکوپی

تمرکز ما در این مقاله بر روی سنگ شکن کلیه است و در ادامه به طور مفصل به آن می پردازیم:

سنگ شکن کلیه چیست؟

یک روش غیر تهاجمی و بدون برش برای درمان و شکستن سنگ های کلیه است، در این روش بعد از شکستن سنگ کلیه، قطعات خرد شده از طریق ادرار دفع می شوند.

سنگ شکن کلیه چه زمانی استفاده می شود؟

سنگ شکن برای خرد کردن سنگ های کمتر از ۲ میلیمتر قابل استفاده است. همچنین استفاده از این روش برای افرادی که توانایی تحمل جراحی را ندارند، مناسب است؛ البته سنگ شکن برای افراد زیر غیر مجاز است:

• زنان باردار
• افرادی که عفونت کلیوی دارند.
• کسانی که لوله حالب مسدود دارند.
• بیمارانی که سنگ کلیه بزرگی دارند.

روش های سنگ شکن کلیه

پزشک برای شکستن سنگ کلیه می تواند از دو روش زیر استفاده کند:

• سنگ شکن با دستگاه با کمک امواج صوتی
• اندوسکوپی

امواج صوتی

در این روش با کمک دستگاه سنگ شکن بدون ایجاد هیچ برشی می توان سنگ های کلیه را درمان کرد. برای انجام این روش باید محل دقیق سنگ مانند پشت یا پهلو را به ژل مخصوص آغشته کرد و بعد دستگاه را بر روی آن قرار داد.

دستگاه با ارسال امواج صوتی بر روی پوست و عبور آن ها از بدن و رسیدن به کلیه، سنگ را می شکند. قطعات خرد شده نیز از طریق ادرار از بدن دفع می شوند.

سنگ شکن کلیه با روش اندوسکوپی

در روش آندوسکوپی نیز بدون ایجاد برش، لوله آندوسکوپی مجهز به دوربین و ابزار جراحی از مجرای ادراری عبور داده می شود. دوربین متصل به لوله آندوسکوپی محل دقیق سنگ را تشخیص می دهد و پزشک با کمک لیزر سنگ کلیه را می شکند. قطعات خرد شده سنگ به وسیله سبد متصل به دستگاه آندوسکوپی جمع آوری و از بدن خارج می شوند.

بیشتر بخوانید:
عمل PCNL چیست؟
عمل RIRS چیست؟

آمادگی های قبل از سنگ شکن کلیه

بیمارانی که شرایط استفاده از سنگ شکن را دارند، برای انجام این روش باید اقدامات زیر را انجام دهند:

• از شب قبل از باید خوردن غذاهای نفاخ خودداری کرد.
• بیمار باید از شب قبل شام سبک مانند سوپ مصرف کند.
• بعد از شام مصرف ۴عدد قرص بیزاکودیل همراه با ۴عدد قرص دایمتیکون یا یک شیشه روغن کرچک توصیه می شود.
• بیمار باید برای سنگ شکن کلیه ناشتا باشد.

مراقبت های لازم بعد از سنگ شکن کلیه

بیمار بعد از شکستن سنگ کلیه برای بهبودی و دفع سریع قطعات خرد شده باید نکات زیر به خوبی رعایت کند:

1. مصرف مایعات و آب فراوان برای جلوگیری از تشکیل سنگ‌ کلیه جدید و دفع سریع باقیمانده سنگ های خرد شده توصیه می شود.
2. مصرف دارو برای کاهش درد در هنگام دفع سنگ های خرد شده و کاهش التهاب مفید است.
3. بیمار باید بعد از سنگ شکن کلیه استراحت کافی داشته باشد، تا چند روز بعد از سنگ شکن باید فعالیت خود را محدود کند.
4. رعایت رژیم غذایی مناسب بعد از سنگ شکنی الزامی است؛ مصرف نمک، چای قهوه را باید کاهش داد.
5. در صورت وجود درد شدید، تب و لرز و خونریزی باید به پزشک مراجعه کرد.

مزایای سنگ شکنی

استفاده از لیزر و دستگاه سنگ شکن کلیه یکسری مزایا دارد که در ادامه به طور خلاصه به آن ها اشاره می کنیم:

• سنگ شکنی یک روش غیر جراحی است و بدون ایجاد هیچ برشی در پوست انجام می شود؛ به همین دلیل دوره نقاهت کوتاهی دارد.
• کاهش درد و عوارضی مانند عفونت در این روش به دلیل غیر تهاجمی بودن از مزیت‌های این روش است.
• معمولا در این روش نیازی به بستری شدن طولانی مدت نیست.
• کاهش احتمال بروز مجدد سنگ کلیه بعد از شکستن با این روش از مزیت های دیگر سنگ شکنی است.

عوارض سنگ شکن کلیه

احتمال بروز عوارض در روش سنگ شکن بسیار کم است و در ادامه به برخی از این عوارض احتمالی اشاره می کنیم:

• در صورت بی تجربه بودن پزشک ممکن است فرد درد کمی را در ناحیه سنگ شکسته، کمر، شکم و پهلو یا ناحیه تناسلی احساس کند.
• ممکن در هنگام استفاده از سنگ شکن اندکی خونریزی ایجاد شود.
• احتمال ایجاد عفونت در دستگاه تناسلی در این روش وجود دارد.
• آسیب به بافت های کلیه به دلیل بی تجربه بودن پزشک از دیگر عوارض سنگ شکن کلیه است.

خلاصه موضوع سنگ شکنی

سنگ شکن یکی از روش های درمان سنگ های کلیه است که در آن بدون ایجاد هیچ برشی و با کمک لیزر و امواج صوتی سنگ های کلیه خرد می شوند. سنگ های خرد شده از طریق ادرار دفع خواهند شد و یا با کمک سبد در روش لیزری جمع آوری و خارج می شوند.

منبع : https://www.drsadeghzade.com/