سنگ کلیه یکی از دردناکترین مشکلات دستگاه ادراری است که بسیاری از افراد در طول زندگی با آن روبهرو میشوند. این سنگها معمولاً بهدلایلی مانند کمنوشی آب، رژیم غذایی نامناسب یا عوامل ژنتیکی بهوجود میآیند. یکی از سادهترین و مؤثرترین روشهای درمان، استفاده از داروی دفع سنگ کلیه است.
امروزه انواع مختلفی از قرص برای دفع سنگ کلیه وجود دارد که به خروج راحتتر سنگها از مجاری ادراری کمک میکنند. در این مقاله از مجله لاغری دکتر عبدو نگاهی داریم به بهترین داروهای موجود، نحوه عملکردشان و اینکه کدام گزینه در چه شرایطی مفیدتر است.
ردیف | تیتر کوتاه | توضیحات بولتدار |
---|---|---|
1️⃣ | تعریف سنگ کلیه | – تجمع مواد معدنی (مثل کلسیم یا اسید اوریک) در کلیهها – ممکن است بدون علامت باشد یا با درد شدید همراه شود |
2️⃣ | علائم | – درد پهلو یا کمر – تهوع و استفراغ – وجود خون در ادرار – تب و لرز – سوزش و تکرر ادرار |
3️⃣ | روشهای درمان | – مصرف زیاد مایعات – استفاده از داروهای سنگشکن – سنگشکنی با امواج صوتی – جراحی در موارد پیچیده |
4️⃣ | زمان مصرف قرص | – وقتی سنگ کوچکتر از ۵ تا ۷ میلیمتر باشد – در مواردی که جراحی یا سنگشکن نیاز نیست |
5️⃣ | قرصهای رایج | – تامسولوسین (شلکننده عضلات مجاری) – رواتینکس (گیاهی و ضد التهاب) – سیستون (گیاهی دفعکننده سنگ) – نیفدیپین (کاهش فشار و تسهیل خروج سنگ) – زول اوروسپت، کانفرون، رودیورتیک |
6️⃣ | داروهای گیاهی | – لیتورکس بی (ترکیب گیاهی مؤثر) – زنجبیل (ضد التهاب طبیعی) – زول اوروسپت (دفع آسانتر سنگ) – کانفرون (ضد باکتری و ضد اسپاسم) |
7️⃣ | شلکنندهها | – تامسولوسین (آرامسازی عضلات حالب) – نیفدیپین (کمک به خروج سنگ از مجاری ادراری) |
8️⃣ | داروی قوی گیاهی | – رودیورتیک (سنگشکن قوی گیاهی) – زنجبیل (با خاصیت ضد التهاب و درد) |
9️⃣ | آمپول کاربردی | – کتورولاک (برای تسکین درد شدید ناشی از حرکت سنگ در کلیه یا حالب) |
🔟 | عوامل انتخاب قرص | – نوع و جنس سنگ (کلسیمی، اسید اوریکی و …) – اندازه و محل قرارگیری – شرایط و سوابق پزشکی بیمار |
1️⃣1️⃣ | عوارض رایج داروها | – تهوع و استفراغ – سردرد یا سرگیجه – اسهال یا یبوست – افت فشار خون – واکنشهای آلرژیک پوستی |
1️⃣2️⃣ | مزایای مصرف قرص | – تسهیل عبور سنگ بدون نیاز به جراحی – کاهش درد و التهاب – پیشگیری از عفونت ادراری |
1️⃣3️⃣ | پیشگیری با دارو | – سیترات پتاسیم (افزایش قلیاییت ادرار) – آلوپورینول (کاهش اسید اوریک و پیشگیری از سنگ مجدد) |
به بلورهای تشکیل شده از املاح و مواد معدنی و شیمیایی در کلیه سنگ کلیه گفته می شود. با افزایش غلظت املاح معدنی در ادرار، کاهش حجم ادرار، احتمال رسوب و تجمع املاح و نمک در کلیه بالا می رود و به منجر به تشکیل سنگ کلیه می شود.
معمولا سنگ های کلیوی زیر و ثابت هیچ گونه علایمی ندارند، اما با بزرگ شدن و حرکت آن ها، علایم سنگ کلیه بروز می کند. برخی از علائم سنگ کلیه عبارتند از:
برای درمان سنگ های کلیوی از روش زیر استفاده می شود:
👈بیش تر بخوانید: آیا با عمل TUL سنگ کلیه آشنایی دارید؟
وقتی سنگ کلیه کوچک باشد، معمولاً میتوان با کمک دارو، هم درد را کاهش داد و هم به خروج سنگ از طریق ادرار کمک کرد. امروزه داروهای مؤثری برای این منظور وجود دارد که به شکل قرص، شربت یا قطره در دسترس هستند.
برخی از قرصها برای دفع سنگ کلیه خاصیت ادرارآوری دارند و به پاکسازی کلیه از سموم و رسوبات کمک میکنند. همچنین استفاده از قرص شل کننده مجاری ادرار برای دفع سنگ کلیه باعث میشود مسیر خروج سنگ بازتر شود و سنگ راحتتر از بدن دفع شود.
در ادامه بهترین و موثرین قرص های دفع سنگ کلیه را معرفی می کنیم:
این قرص یک دارو گیاهی است که از بذر کتان تهیه می شود و برای دفع سنگ کلیه و حتی جلوگیری از تشکیل مجدد سنگ کلیه مورد استفاده قرار می گیرد. لیتورکس بی در کاهش درد و التهاب ناشی از سنگ کلیه نیز موثر است.
از عوارض قرص لیتورکس اسهال، سوءهاضمه و ایجاد حساسیت است. بیمارانی که به این قرص حساسیت دارند، زنان باردار و شیرده، کودکان زیر ۱۲سال و افراد مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی نباید این قرص را مصرف کنند.
👈بیش تر بخوانید: اندازه سنگ کلیه چه تاثیری بر درمان آن دارد؟
رواتینکس یک داروی حل کننده سنگ کلیه است که حاوی اسیدهای سنگ کلیه بوده و به حل شدن و دفع راحتتر سنگ کمک میکند. این دارو برای خانمهای باردار، افرادی که درد شدید کلیه، عفونت دستگاه ادراری یا کاهش حجم ادرار دارند، توصیه نمیشود.
رواتینکس دارای عوارضی مانند درد معده، تهوع و استفراغ، ضعف، خستگی و سرگیجه است، مصرف آن به همراه داروهای ضد انعقاد خون و داروهای متابولیسم در کبد ممنوع است.
این دارو به عنوان بهترین قرص برای دفع سنگ کلیه به کار می رود و به کاهش درد و جلوگیری از تشکیل مجدد انواع سنگ های کلیوی کمک زیادی می کند. مادران شیرده، خانم های باردار، کودکان و کسانی که عفونت دستگاه ادراری دارند باید با مشورت پزشک و یا متخصص اورولوژی سیستون را مصرف کنند.
نیفدیپین یک قرص شل کننده عضلات برای دفع سنگ کلیه است که با شل کردن مجاری ادرار، به خروج راحتتر سنگ کمک میکند. از عوارض آن میتوان به ضعف، یبوست، سرگیجه و تورم پا اشاره کرد. این دارو با برخی داروهای قلبی، فشار خون، آنتیبیوتیکها و داروهای ضدافسردگی تداخل دارد.
این دارو برای کاهش درد، شکستن سنگ کلیه، افزایش حرکت جریان ادرار و تسریع در دفع سنگ ها کمک موثر است. این دارو نیز مانند دیگر داروها برای کودکان زیر ۱۲، زنان باردار و شیرده ممنوع است.
👈بیش تر بخوانید: چه آبی بخوریم که به سنگ کلیه مبتلا نشویم؟
این قرص برای التهاب و عفونت ادراری تاثیر فوق العاده ای دارد و برای درمان و دفع سنگ کلیه موثر است. ممکن است فرد بعد از مصرف این قرص دچار حالت تهوع و استفراغ شود و یا نسبت به آن ها حساسیت نشان می دهد.
این قرص می تواند بهترین قرص برای دفع سنگ باشد، چون برای دفع آسان سنگ کلیه، رفع انسداد و اختلال مجاری ادراری کمک زیادی می کند. البته این دارو عوارضی مانند سرفه، آبریزش بینی، سردرد، خستگی، ضعف و … را به همراه دارد.
افرادی که به این دارو حساسیت دارند، به مشکلات کلیوی مبتلا هستند یا دچار افت فشار خون می شوند، نباید این دارو را مصرف کنند.
این دارو برای بهبود عملکرد کلیه، درمان عفونت، از بین بردن رسوب داخل کلیه موثر است. کانفرون بیونوریکا ممکن است باعث بروز مشکلات گوارشی، حساسیت، تهوع و استفراغ شود.
نام دارو | نوع عملکرد / توضیح | تداخلات دارویی | عوارض جانبی رایج |
---|---|---|---|
تامسولوسین | قرص شل کننده مجاری ادرار برای تسهیل دفع سنگ | داروهای فشار خون، ضدقارچ، آنتیبیوتیکها | افت فشار، سرگیجه، سردرد |
نیفدیپین | قرص شل کننده عضلات برای دفع سنگ کلیه | داروهای قلبی، ضدافسردگی، فشار خون | ضعف، یبوست، گرگرفتگی، تورم پا |
رواتینکس | داروی حل کننده سنگ کلیه (گیاهی) | داروهای ضد انعقاد خون، داروهای متابولیسم کبدی | تهوع، درد معده، سرگیجه |
لیتورکس بی | قویترین داروی گیاهی سنگ شکن | منع مصرف در بارداری، کودکان، نارسایی کلیوی | اسهال، سوءهاضمه، حساسیت |
آلوپورینول | کاهشدهنده اسید اوریک (سنگهای اوراتی) | تیازیدها، ضدانعقادها، داروهای کبدی | تهوع، راش پوستی، کبد چرب |
سیترات پتاسیم | قلیایی کردن ادرار، پیشگیری از سنگ جدید | داروهای ضدالتهاب، کاهنده فشار خون | اسهال، بالا رفتن پتاسیم، تهوع |
کانفرون بیونوریکا | قرص گیاهی با خاصیت ضدالتهاب و دفع سنگ | تداخل مشخصی ندارد؛ با احتیاط در بارداری مصرف شود | واکنش پوستی، اختلال گوارشی، ادرار تیره |
زول اوروسپت | قرص گیاهی با ترکیب عصاره میوه موچ و دم اسب | اطلاعات محدود، در بارداری با احتیاط | آلرژی خفیف، تهوع، سوزش معده |
رودیورتیک | دیورتیک گیاهی قوی برای دفع سنگ کلیه | داروهای مدر، داروهای فشار خون، ضدالتهابها | افت فشار خون، تکرر ادرار، ضعف |
انتخاب بهترین قرص دفع سنگ کلیه به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:
اولین قدم در انتخاب قویترین قرص دفع سنگ کلیه، شناسایی نوع سنگ کلیه است. رایج ترین انواع سنگ کلیه شامل موارد زیر هستند:
هر نوع سنگ کلیه به داروی خاصی برای حل شدن یا دفع آن نیاز دارد. به عنوان مثال، برای سنگ های کلسیمی از داروهایی مانند سیترات پتاسیم یا داروهای تیازید استفاده می شود، در حالی که برای سنگ های اسید اوریکی از داروهایی مانند آلوپورینول یا پروبنسید استفاده می شود.
اندازه سنگ کلیه نیز در انتخاب قرص سنگ شکن کلیه نقش دارد. سنگ های کوچک (زیر 5 میلی متر) ممکن است به تنهایی با نوشیدن مایعات زیاد و مصرف مسکن های بدون نسخه دفع شوند. با این حال، سنگ های بزرگتر (بیش از 10 میلی متر) ممکن است به درمان های تهاجمی تری مانند ESWL (موج شوکی خارج از بدن) یا ureteroscopic surgery (جراحی یورتروسکوپی) نیاز داشته باشند.
محل قرارگیری سنگ کلیه نیز می تواند بر انتخاب درمان و قرص مسکن قوی برای کلیه درد تاثیر بگذارد. سنگ هایی که در حال حرکت به سمت مثانه هستند، احتمال دفع آنها با دارو بیشتر است. در حالی که سنگ هایی که در حال حاضر در مثانه هستند، ممکن است نیاز به برداشتن با جراحی داشته باشند.
سابقه پزشکی بیمار نیز باید در هنگام انتخاب قرص دفع سنگ کلیه و درمان فوری سنگ کلیه در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، بیمارانی که سابقه بیماری کلیوی، نارسایی قلبی یا فشار خون بالا دارند، ممکن است محدودیت هایی در نوع داروهایی که می توانند مصرف کنند داشته باشند.
علاوه بر موارد فوق، پزشک ممکن است عوامل دیگری مانند سن بیمار، جنسیت و سطح سلامتی کلی او را نیز در نظر بگیرد.
دفع سنگ با قرص یکی از ساده ترین روش ها است، اگر سنگ کلیه با دارو دفع شود دیگر نیازی به جراحی باز سنگ کلیه و سایر روش های درمانی نیست. با این قرص ها کلیه از عفونت و سموم پاکسازی می شود و احتمال تشکیل مجدد سنگ کلیه کاهش می یابد.
داروهای سنگ کلیه برای درمان و پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه استفاده می شوند. این داروها انواع مختلفی دارند که هر کدام عوارض جانبی خاص خود را دارند.
عوارض جانبی شایع داروهای سنگ کلیه عبارتند از:
در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی جدی، باید فوراً به پزشک و یا بهترین متخصص اورولوژی مراجعه کنید.
در برخی موارد، پزشک ممکن است در کنار سایر روش های درمانی، از قرص های شل کننده مجاری ادراری برای کمک به دفع سنگ کلیه استفاده کند. این قرص ها با شل کردن عضلات مجاری ادراری، به عبور راحت تر سنگ ها از کلیه ها به مثانه و سپس دفع آنها از بدن کمک می کنند.
انواع مختلفی از قرص های شل کننده مجاری ادراری وجود دارد و پزشک شما با توجه به نوع و اندازه سنگ کلیه، سابقه پزشکی شما و سایر عوامل، بهترین نوع را برای شما تجویز خواهد کرد.
مصرف این قرص ها می تواند با عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ و اسهال همراه باشد. بنابراین، باید آنها را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید و در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی، پزشک خود را مطلع کنید.
آمپول کتورولاک (Ketorolac) یکی از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) است که برای درمان درد و التهاب ناشی از سنگ کلیه، التهاب کلیه یا عفونت دستگاه ادراری استفاده می شود. این دارو با کاهش تولید پروستاگلاندین ها، مواد شیمیایی طبیعی بدن که باعث التهاب و درد می شوند، عمل می کند.
آمپول کتورولاک به صورت وریدی یا عضلانی تزریق می شود. دوز و دفعات مصرف این دارو بر اساس شدت درد و شرایط بیمار تعیین می شود. عوارض جانبی شایع این دارو عبارتند از:
آمپول کتورولاک باید با احتیاط در افراد مبتلا به بیماری های کلیوی، قلبی یا کبدی استفاده شود. همچنین، این دارو نباید در دوران بارداری و شیردهی مصرف شود.
زنجبیل به عنوان قویترین داروی گیاهی سنگ شکن و بهترین معجون برای دفع سنگ کلیه شناخته می شود. در پاسخ به سوال کسانی که می پرسند: برای دفع سنگ کلیه چه بخوریم؟ باید بگوییم که این گیاه با افزایش تولید ادرار و کاهش غلظت املاح در ادرار، به تجزیه و دفع سنگ کلیه کمک می کند. همچنین، زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است که می تواند به کاهش درد و ناراحتی ناشی از سنگ کلیه کمک کند.
قرص پیشگیری از سنگ کلیه میتواند به کاهش خطر تشکیل سنگهای جدید کمک کند. این داروها معمولاً با تنظیم سطح مواد معدنی در ادرار مانند کلسیم، اگزالات و اسید اوریک عمل میکنند. برخی از این داروها به افزایش تولید ادرار کمک کرده و از تجمع مواد معدنی جلوگیری میکنند. برای بهترین نتیجه، مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک انجام گیرد، همراه با رژیم غذایی مناسب و نوشیدن آب کافی.
قرص برای دفع سنگ کلیه میتواند به تسکین درد و تسهیل فرایند دفع سنگها کمک کند. داروهایی مانند رواتینکس، سیستون و تامسولوسین با شل کردن مجاری ادراری و کاهش اندازه سنگها، دفع آنها را آسانتر میکنند. انتخاب داروی مناسب بستگی به نوع سنگ و شرایط فردی دارد و باید تحت نظر پزشک مصرف شود. همچنین، رعایت رژیم غذایی و مصرف مایعات کافی برای پیشگیری از تشکیل سنگهای جدید مؤثر است.